این روزها براساس برنامه زمان بندی شده گروه های سنی ۶۰ تا ۶۵ سال اقدام به تزریق واکسن کرونا می کنند و به گفته مسئولان کمتر از یک ماه دیگر، واکسیناسیون عمومی نیز شروع خواهد شد.  
اما یکی از شایع ترین سوال های افراد، پس از نوع واکسن و میزان اثرگذاری آن، تاثیر نوع تغذیه در اثر بخشی واکسن کرونا است. از همین رو برای چرایی هرچه بیشتر این مسئله به سراغ دکتر محمد سیمیاری متخصص تغذیه و پژوهشگر مرکز تحقیقات دانشگاه علوم پزشکی قزوین رفتیم و با وی به گفت و گو پرداختیم.  

نکات مهم تغذیه ای قبل از انجام واکسیناسیون علیه ویروس کرونا را بفرمایید؟  
یکی از مهمترین نکاتی که در زمان واکسیناسیون کرونا مطرح است؛ ناشتا نبودن افراد است.  
سرگیجه، حالت تهوع و افت فشار به دلیل انتقال استرس، یکی از بارزترین خصوصیات تمام واکسن ها و درمان های تهاجمی است بنابراین برای جلوگیری از بروز این مشکلات در هنگام واکسن زدن، لازم است صبحانه یا میان وعده ساده ای مصرف شود و شب قبل از واکسیناسیون نیز غذای سبک مانند سوپ حاوی مرغ، سبزی های تازه و مواد حاوی آهن و ویتامین مانند اسفناج، جعفری، کلم بروکلی میل شود. همچنین مصرف موادی چون شیر، میوه، تخم مرغ، لقمه نان و پنیر همراه با گوجه فرنگی و خیار توصیه می شود.

برای کاهش استرس در حین واکسیناسیون، چه راهکاری پیشنهاد می دهید؟
استراحت تنها عامل موثر در کاهش استرس است بنابراین توصیه می شود افراد شب قبل از واکسیناسیون خواب خوب و راحتی داشته باشند و بهداشت خواب را رعایت کنند. خواب کافی و آرام یکی از رازهای سلامت و طول عمر انسان همراه با زندگی با نشاط است و نقش مهمی در آماده سازی سیستم ایمنی بدن و تقویت آن ایفا می کند.

قابل ذکر است که خواب خوب، آرام و پیوسته به دفع مواد زاید از بدن کمک می کند بنابراین از کار کردن با هرگونه دستگاه الکترونیکی همچون گوشی همراه و کامپیوتر و تماشای طولانی مدت تلویزیون از حداقل یک ساعت قبل از خواب تا حد امکان پرهیز شود چرا که این کار باعث می شود افراد بتوانند خواب راحت و عمیقی داشته باشند و بدن در آرامش کامل تا صبح استراحت کند. مصرف غذاهای ساده و سبک می تواند زمینه ساز یک خواب خوب باشد و باید سعی شود بین مصرف شام و زمان خواب حدود دو ساعت فاصله باشد و همچنین مصرف یک لیوان شیر گرم به داشتن یک خواب راحت کمک می کند.

 قبل و بعد از واکسیناسیون کدام مواد غذایی را باید بیشتر مصرف کنیم؟
آب و مایعات فراوان، استفاده از مواد غذایی ضد التهاب، مصرف سبزیجات، میوه جات و مرکبات، مصرف منابع غذایی پروتئینی و مکمل ویتامین دی ازجمله باید های تغذیه ای به هنگام قبل  بعد از واکسن کرونا است. تامین آب بدن به میزان کافی قبل و بعد از تزریق واکسن کووید ۱۹ بسیار مهم است. مصرف مایعات کافی، نه تنها سبب عملکرد بهتر بدن در شرایط واکسیناسیون می شود بلکه از افت فشار خون در افرادی که معمولا  ترس از آمپول و یا واکسن دارند نیز جلوگیری می کند. افرادی که مبتلا به بیماری های قلبی وعروقی، فشار خون بالا یا بیماری های ریوی هستند در خصوص میزان مصرف مایعات باید با پزشک خود مشورت کنند.  

همچنین رعایت طولانی مدت یک رژیم غذایی سالم، پاسخ ایمنی بدن را بهبود می بخشد و به ما کمک کند تا علاوه بر مبارزه بهتر با عفونت ها، پاسخ ایمنی قوی تری به واکسیناسیون داشته باشیم.   مصرف بیشتر غذاهای تازه و طبیعی مانند میوه ها، سبزی ها، ماهی های چرب، آجیل و مغز دانه ها به کارکرد بهتر سیستم ایمنی کمک می کند چراکه التهاب کمتری در بدن ایجاد می کند. ویتامین D تنها ویتامینی است که به مقدار لازم از منابع غذایی تامین نمی شود و براساس دستورالعمل های وزارت بهداشت، لازم است ماهانه یک عدد مکمل ۵۰ هزار واحدی برای تقویت سیستم ایمنی بدن البته به جز در مادران باردار که دوز روزانه ۱۰۰۰ واحدی دریافت می نمایند؛ مصرف شود.  

قبل و بعد از واکسیناسیون از چه غذاهایی پرهیز کنیم؟
مصرف فست فودها، غذاهای چرب، سنگین و پرنمک و همچنین نوشیدنی های خیلی شیرین که  موجب تضعیف سیستم ایمنی می شود، پیش و پس از واکسیناسیون توصیه نمی شود البته پرهیز از این گونه مواد خوراکی را کلا توصیه نمی کنیم. همچنین توصیه می شود؛ از مصرف روغن های نباتی جامد و نیمه جامد، روغن ها و چربی های حیوانی به دلیل تحریک و ایجاد التهاب پرهیز نمایید.

درخصوص راهکارهای تغذیه ای برای مقابله با برخی عوارض احتمالی ناشی از واکسیناسیون توضیح بفرمایید؟
غالبأ عوارض ناشی از واکسن به طور معمول از ۱۲ ساعت تا کمتر از ۷ روز بعد از تزریق واکسن به طور متغیر و خفیف در بعضی افراد ممکن است رخ دهد و در موارد بسیار نادر برخی عوارض ممکن است یک ماه بعد از واکسیناسیون بروز یابد. عموما تب، کوفتگی بدن، تهوع و استفراغ، ضعف و بی حالی، اسهال یا یبوست و بی اشتهایی از عوارض پس از تزریق واکسن است.  

افراد می توانند درصورتی که با تب مواجه شدند؛ با مصرف مایعات و غذاهای آبدار و همچنین مصرف میوه هایی چون موز، آلو، زرد آلو، طالبی، کیوی و پرتقال و  انواع سبزیجات نظیر اسفناج و جعفری از میزان دمای بدن خود بکاهند. برای کاهش کوفتگی و خستگی بدن نیز مصرف مصرف منابع غنی از امگا سه مانند ماهی بویژه ماهی سالمون، گردو، تخمه آفتابگردان، سبزی های برگ سبز، تخمه کدو، غلات کامل، بادام زمینی، شکلات تلخ، چای و قهوه توصیه می شود.

افراد در در صورت ضعف و بیحالی پس از واکسیناسیون منابع غذایی حاوی B۱ ، B۶ و B۱۲ شامل غلات کامل، گوشت، تخم مرغ، شیر، لبنیات مصرف نمایند. همچنین شربت عسل، با کنترل قند خون در افراد دیابتیک و بیماران سرپایی، به کنترل ضعف و بی حالی کمک می کند. موز رسیده، سیب پخته شده، کته ماست، جوجه آب پز و همچنین نان تست برشته نیز در درمان اسهال ناشی از واکسن موثر هستند.

منبع: ایرنا