توانایی بدن به تحمل سرما با افزایش سن افراد کاهش پیدا میکند و سالمندان را در معرض خطر بیشتر کاهش درجه حرارت بدن قرار میدهد. در این عارضه خطرناک درجه حرارت بدن بطور چشمگیری افت میکند و برای مدت طولانی در این حد باقی میماند. هیپوترمی ممکن است به حمله قلبی، مشکلات کلیوی، آسیب کبدی و حتی مرگ بینجامد.
افراد دچار کاهش درجه حرارت بدن ممکن است اندکی سردرگم، کند و خواب آلوده به نظر برسند، دچار لکنت یا کندی زبان باشند، بلرزند یا عضلات اندامها یشان سفت شود. حساسیت بیشتر سالمندان به این عارضه تا حدی به این علت است که سوخت و ساز در بدن افراد سالمند، آهسته تر است، در نتیجه نسبت به افراد جوان، حرارت کمتری تولید میکند.
به علاوه، تغییرات جسمی در سنین بالا باعث میشود توانایی سالمندان برای تشخیص اینکه درجه حرارت چقدر پایین است، دچار اشکال شود. این مساله، بخصوص اگر فرد سالمند تنها زندگی کند و کس دیگری همراهش نباشد، میتواند مشکلآفرین شود. همچنین برخی عوارض پزشکی و شیوه زندگی بی حرکت ممکن است سالمندان را در معرض آسیب پذیری بیشتر حتی در سرمای خفیف قرار دهد.برخی بیماریها ممکن است مانع از این شود که سالمندان در فصل سرد، گرم بمانند. دیابت، مشکلات تیروئیدی، بیماری پارکینسون، آرتریت و نقصان حافظه از جمله این بیماریها هستند. اگر به این بیماریها مبتلا هستید، با پزشکتان مشورت کنید.
نشانههای اولیه کاهش درجه حرارت بدن
- دست و پای سرد
- صورت بادکرده
- پوست رنگ پریده
- لرزیدن (هر چند در برخی موارد هیپوترمی لرز وجود ندارد.)
- کند شدن سرعت گفتار یا لکنت زبان
- خوابآلوده به نظر رسیدن
- خشمگین یا سردرگم بودن
اگر کاهش درجه حرارت بدن ادامه یابد، این نشانهها ممکن است بروز کند:
- آهسته شدن حرکات، اشکال در راه رفتن یا دست و پا چلفتی شدن
- سخت شدن حرکت دادن دست و پا
- کاهش سرعت ضربان قلب
- تنفس آهسته و سطحی
- از حال رفتن و از دست دادن هوشیاری
پیشگیری از کاهش درجه حرارت بدن
سالمندان با انجام اقداماتی میتوانند مانع کاهش درجه حرارت بدن شوند که شامل این موارد است:
هنگامی که هوا سرد و توفانی است، در خانه بمانید. در اتاقهایی را که استفاده نمیکنید، ببندید و مراقب باشید پنجرهها باز نمانده باشند و از نوارهای درزگیر استفاده کنید. در صورت لزوم حوله لولهشده پشت درز درها بگذارید.
هنگامی که بیرون میروید، برای مدت طولانی در سرما یا باد نمانید.
هنگام خروج از منزل، چند لایه لباس بپوشید. پوشیدن ۲ یا ۳ لایه لباس گشاد نازکتر نسبت به یک لایه لباس ضخیم گرمای بیشتری فراهم میکند.
کت، کلاه، دستکش، چکمه و روسری برای پوشاندن بینی و دهانتان و محافظت از ریههایتان از هوای بسیار سرد استفاده کنید.
مراقب باشید خیس نشوید زیرا خیس شدن باعث میشود به سرعت لرز کنید. اگر دچار لرز شدید، فورا به خانه برگردید؛ لرز ممکن است نشانه هشداردهنده کاهش درجه حرارت بدن باشد.
هنگامی که در خانه هستید، زیر لباسهایتان، لباس زیر بلندی همراه جوراب و دمپایی بپوشید. از یک پتو یا پوستین برای گرم نگهداشتن پاها یا شانههایتان استفاده کنید. در صورت لزوم در خانه از کلاه استفاده کنید.
به اندازه کافی غذا بخورید تا وزنتان را حفظ کنید. نخوردن غذا باعث میشود لایه چربی زیر پوستتان که باعث محافظت در برابر سرما میشود، نازک شود.
درجه ترموستات را دستکم در حد ۲۰ درجه سانتیگراد نگه دارید. حتی دمای در حد ۱۸ تا ۲۰ درجه سانتیگراد ممکن است در افراد سالمند باعث کاهش درجه حرارت بدن شود.
اگر از هیترهای فضای باز برای گرم کردن استفاده میکنید، به خطرات مربوط به آتشسوزی و مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن توجه داشته باشید.
با پزشکتان در مورد داروهای مصرفیتان مشورت کنید- داروها چه با نسخه و چه بینسخه- ممکن است خطر کاهش درجه حرارت بدن را افزایش دهند.
از افراد خانواده یا دوستان بخواهید در طول فصل سرد به شما سر بزنند. اگر قطع برق باعث شده منبع گرماییتان را از دست بدهید، نزد بستگان یا دوستانتان بروید.