احتمالا به ذهن شما هم خطور کرده که ای کاش ماشین زمانی میساختید تا با آن به گذشته سفر میکردید، با تمدن، تاریخ و فرهنگ ایرانی از نزدیک و بیفاصله آشنا میشدید. نیازی به ماشین زمان ندارید! چطور؟ آیا جواب این سوالها را میدانید؟ بهترین موزههای ایران کجاست؟ معروفترین موزه ایران کجاست؟ موزههای ایران باستان در کجا قرار دارد؟ برای شناخت و تماشای تمدن و تاریخ ایران نیازی به ماشین زمان ندارید، کافی است سری به موزههای ایران بزنید تا از نزدیک با این تاریخ و فرهنگ آشنا شوید.
موزههای تهران؛ پایتخت موزهها!
تهران به دلیل اینکه در تاریخ معاصر، پایتخت ایران و منشا و مرجع تحولات سیاسی بوده، بهترین موزههای ایران را در دل خود جای داده است.
1- موزه هنرهای معاصر؛ پیکاسو یا سهراب؟
اگر بخواهیم با ماشین زمان به این موزه سفر کنیم باید تنظیمات دستگاه را روی سال ۱۳۵۶ بگذاریم یعنی تاریخ تاسیس این موزه. اگر اهل هنر و علاقهمند به آثار هنری باشید، قطعا از این موزه خوشتان میآید. حتی اگر علاقۀ چندانی هم به هنر نداشته باشید، دیدن آثار هنرمندان بزرگی مثل پیکاسو، سهراب سپهری، ماگریت، رنوار، پولاک و… شما را وسوسه میکند تا بلیط یکی از بهترین موزههای ایران را تهیه و از آن دیدن کنید. معماری فوقالعاده این موزه سنت و مدرنیته را در هم آمیخته و با الهام گرفتن از بادگیرهای ایرانی به سبک مدرن ساخته شده است. ارزش مادی آثار موجود در موزه هنرهای معاصر چیزی در حدود ده میلیارد دلار برآورد شده است.
آدرس: این گنجینه ارزشمند در ضلع شمالی پارک لاله در خیابان کارگر شمالی واقع شده است.
تلفن: ۸۸۹۸۹۳۷۴-۰۲۱
2- موزه کاخ گلستان؛ همراهی با اتفاقات سیاسی معاصر
کاخ گلستان با حدود بیشتر از چهار قرن قدمت همیشه در اتفاقات سیاسی معاصر ایران نقش پررنگی را داشته است. یکی دیگر از علل معروف بودن این کاخ این است که تعداد زیادی از شاهان ایرانی، آن را به عنوان مقر اصلی سلطنت انتخاب کردند. بنای اصلی کاخ گلستان در دوره زندیه بنا شد اما در این مجموعۀ بزرگ، بناهایی مانند کاخ سلطان وجود دارد که قدمتش به دوره صفویه و شاه عباس برمیگردد. لذت تماشای اشیای تاریخی مربوط به دوره قاجاریه، یکی دیگر از دلایلی است که میتواند شما را مجاب کند از کاخ موزه گلستان دیدن کنید. با دیدن این کاخ سفر در زمان را تجربه میکنید و از نزدیک انقلاب مشروطه، مراسم تاجگذاری شاهان پهلوی اول و دوم، سنگ قبر ناصرالدین شاه قاجار، نقاشیهای کمالالملک، تخت مرمر و… را مشاهده میکنید. یونسکو در تیرماه سال ۹۲ کاخ گلستان را به عنوان میراث بشری، ثبت جهانی کرد. کاخ گلستان را به خاطر تمام مواردی که ذکر شد میتوان یکی از بهترین موزههای ایران دانست که حداقل یک بار در طول زندگی باید به آن سر زد.
آدرس: تهران، خیابان ۱۵ خرداد، میدان ارگ
تلفن: ۳۳۱۱۳۳۳۵-۰۲۱
3- کاخ سعدآباد؛ کلاه پهلوی
اگر به کاخ گلستان در نوشتهای اشاره شود و از کاخ سعدآباد صحبتی نشود، در حق یکی از بهترین موزههای ایران یعنی کاخ سعدآباد جفا شده است! شاهان قاجاری از این کاخ به عنوان ییلاق استفاده میکردند اما با آغاز سلطنت پهلوی این کاخ گستردهتر شد و ساختمانها و کاخهای زیادی در آن بنا شد. به احتمال زیاد با دیدن فیلم کلاه پهلوی این کاخ را از تلویزیون دیدهاید چرا که محل رسمی سکونت محمدرضا شاه بود. کاخ سعدآباد فقط یک کاخ موزه نیست بلکه از چندین کاخ و موزه تشکیل شده است که تماشای هر کدام به خودیخود لذتبخش است. موزه سلاحهای دربار، موزه ظروف سلطنتی، موزه استاد فرشچیان، موزه برادران امیدوار که ماحصل سفرهایشان (عکسها، فیلمها و اشیاء و لوازم) به آمریکا، استرالیا و آفریقا را در آن میتوانید ملاحظه کنید، و… . به همین دلیل است که آن را در لیست بهترین موزههای ایران قرار دادیم. هر کسی که وارد کاخ سعدآباد میشود، به طرز عجیبی وسوسه میشود تا در محیط کاخ، عکس یادگاری بیندازد. امیدواریم شما هم این وسوسه را تجربه کنید و زیباییهای این کاخ را در آلبوم خاطراتتان ثبت کنید.
آدرس: تهران،خیابان ولیعصر، خیابان شهید فلاحی، خیابان طاهری
تلفن: ۲۲۷۵۲۰۳۱-۰۲۱
4- باغ موزه دفاع مقدس؛ بزرگداشت قهرمانان کشور
یکی از مهمترین وظایف هر حکومتی ثبت رشادتها و از جانگذشتگیهای مردم زمانش است. برای فراموش نشدن حماسههای جوانان ایران در هشت سال دفاع مقدس، باغ موزه دفاع مقدس در سال ۸۹ در عباسآباد تهران با مساحتی نزدیک به ۲۲۰ هزار متر مربع احداث شد و اکنون به عنوان بزرگترین موزه جهان اسلام شناخته میشود. این موزه از قسمتهای مختلفی مانند دریاچه مصنوعی، باغراه، تالارهای هفتگانه، سرسرای مقاومت و… تشکیل شده است. یکی از هفت تالار این موزه، تالار پروانهها است که در آن میتوانید به شکل زنده حوادث دوران دفاع مقدس را تماشا کنید و با سرداران این دوران آشنا شوید. برای گرامیداشت شهدا و فرماندهان دوران دفاع مقدس این تالار را تالار پروانهها نامگذاری کردند. بازدید از باغ موزه دفاع مقدس میتواند حال و هوای جنگ تحمیلی ایران و عراق را برای شما زنده کند.
آدرس: تهران، میدان ونک، بزرگراه شهید حقانی، انتهای خیابان سرو، روبروی پارک طالقانی
تلفن: ۸۸۶۵۷۰۲۶-۰۲۱
5- موزه آبگینه؛ دریای سفال و شیشه
موزه آبگینه یکی از موزههای شهر تهران است که با بنای تاریخی و آجرکاریهای بینظیر در خانهای متعلق به دوران قاجار مستقر است. شاید برایتان جالب باشد که ساختمان این موزه، در واقع خانه قوامالسلطنه، سیاستمدار بهنام قاجار بوده است. موزه آبگینه و سفالینه یکی از بهترین موزههای ایران است که هر ساله تعداد زیادی از گردشگران ایرانی و توریستهای خارجی از آن دیدن میکنند. این موزه به طور اختصاصی در زمینه سفال و شیشه فعالیت دارد.
با وجود این که ساختمان موزه مربوط به دوران قاجار است اما قدمت اشیای داخل موزه به قاجاریه محدود نمیشود. از ظروف زرینفام سلجوقیِ تالار زرین و وسایل لعابی دوران ایلخانی تالار لاجورد گرفته تا سفالهای نیشابوری قرن سوم و چهارمِ تالار صدف، با تماشای موزه آبگینه میتوانید به تمام طول تاریخ ایران سر بزنید. البته قدمت اشیای این موزه به همین جا ختم نمیشود، در موزه آبگینه، لولههای شیشهای معبد چغازنبیل که متعلق به دو هزار سال قبل از میلاد است و سفالهایی با قدمت چهار هزار سال قبل از میلاد پیدا میشود.
آدرس: تهران، خیابان امام خمینی، خ سی تیر، نرسیده به خیابان جمهوری، پلاک ۵۹
تلفن: ۶۶۷۰۸۱۵۳-۰۲۱
6- کاخ نیاوران؛ سیاحت با خانواده پهلوی دوم
فکرش را بکنید در کاخی زندگی میکنید که هر وقت اراده کنید میتوانید سقفش را کنار بزنید و از منظره آسمان لذت ببرید! کاخ نیاوران این قابلیت اعجابانگیز را در اختیار ساکنانش قرار داده بود. شاهان قدیم چیزی برای رفاه خانوادهشان کم نمیگذاشتند، خصوصا پهلوی دوم که این کاخ را برای خانوادهاش در نظر گرفته بود. کاخ اختصاصی نیاوران، کاخ صاحبقرانیه، موزه جهان نما، باغ کتیبهها، موزه خودروهای اختصاصی، کوشک احمدشاهی و موزه کتابخانه سلطنتی قسمتهای مختلف این کاخ را تشکیل میدهند که میتوانید لذت قدم زدن و تماشای آنها را تجربه کنید. اگر شما هم میخواهید یکی از بهترین موزههای ایران را ببینید و میان برگهای تاریخ قدم بردارید و در عین حال تفریحی دلچسب داشته باشید، کاخ نیاوران مناسب شماست چرا که این کاخ فقط یک موزه نیست، فضایی دلچسب برای گردش است و علاوه بر بازدید از موزه، میتوانید به رستوران بروید یا از فروشگاههای صنایع دستی خرید کنید.
آدرس: تهران، میدان نیاوران
تلفن: ۲۲۲۸۲۰۲۰-۰۲۱
7- موزه ملی ایران؛ قدیمیترین موزه ایران
موزه ملی ایران در سال ۱۳۱۲ بنا شد تا اولین موزه مدرن ایران و قدیمیترین آن لقب بگیرد. مجموعه موزه ملی ایران از دو موزه ایران باستان و موزه باستانشناسی و هنر اسلامی ایران تشکیل شده است. ساختمان موزه ایران باستان را یک معمار بزرگ فرانسوی به نام آندره گدار با الهام گرفتن از طاق کسری طراحی کرد و استاد مراد تبریزی و عباسعلی معمار، اجرا و ساخت آن را بر عهده گرفتند. امروز با گذشت بیش از ۸۰ سال از زمان بنای این موزه، ساختمان موزه ملی ایران خود یک اثر هنری-تاریخی مهم در تاریخ معاصر ایران به شمار میآید.
موزه ایران باستان از دو موزه پیش از تاریخ ایران، یعنی از از دوران پارینه سنگی قدیم (کهنترین دوران بشر) تا اواخر هزاره چهارم قبل از میلاد (قبل از پیدایش نگارش) و موزه دوران تاریخی یعنی از اواخر هزاره چهارم قبل از میلاد تا آخرین روزهای سلسله ساسانی، تشکیل شده است.
موزه باستانشناسی و هنر اسلامی ایران نیز از شش تالار تشکیل شده است که آثاری از دوران صدر اسلام، سلجوقی، ایلخانی، تیموری، صفویه، افشار، زند و قاجار را به نمایش میگذارد. همانطور که گفته شد، در این موزه هر آنچه از تاریخ میخواهید را میتوانید پیدا کنید، از دوران پارینه سنگی قدیم تا لوازم و اشیای مربوط به قاجار. به قولی موزه از شیر مرغ تا جان آدمیزاد این جاست. این موزه یک ماشین زمان به تمام معناست، پس خودتان را از تماشای یکی از بهترین موزههای ایران محروم نکنید.
آدرس: تهران، خیابان امام خمینی، ابتدای خیابان سی تیر، خیابان پروفسور رولن، شماره یک
تلفن: ۶۶۷۰۲۰۶۱-۰۲۱
8- موزه جواهرات ملی؛ دریای نور نادرشاه!
انقلاب مشروطه زمینهساز بسیاری از اتفاقات در ایران شد. بعد از انقلاب مشروطه، محمدعلی شاه قاجار با تعداد زیادی از جواهرات سلطنتی ایران از جمله دریای نور به سفارت روسیه فرار کرد و پناهنده شد! اما با اقدامات انقلابیون تعدادی از آن جواهرات، به خصوص الماس بزرگ و ارزشمند دریای نور دوباره به کاخ گلستان برگشت و از آنها صورتبرداری شد. البته تهیه لیست دقیق جواهرات ملی در سال ۱۳۱۶ با تاسیس بانک ملی صورت گرفت و تمام این جواهرات به خزانه بانک ملی منتقل شد. در سالهای بعد ترتیبی اتخاذ شد تا مردم بتوانند این جواهرات را تماشا کنند. موزه جواهرات ملی یکی از جذابترین و بهترین موزههای ایران است و جواهراتی مانند الماس دریای نور، تاج پهلوی، تخت طاووس، جغه نادری، کره جواهرنشان، تاج فرح پهلوی و… را در دل خود جا داده است.
به علت ارزش مادی بالای اشیا موجود، در موزه جواهرات ملی تدابیر امنیتی شدیدی برقرار است، به طوری که قبل از ورود باید تمام وسایلی را که همراه خود دارید از جمله گوشی همراه، دوربین، کیف و… به قسمت پذیرش تحویل دهید و فقط با چشمانتان از برق این جواهرات لذت ببرید.
آدرس: تهران، میدان امام خمینی، خیابان فردوسی، نرسیده به چهارراه استانبول، ساختمان بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
موزههای شمال ایران
درست است که اکثر مردم برای اکبر جوجه، استراحت در جنگلهای مهآلود و شنا در دریای مواج به سمت شمال مسافرت میکنند اما شما میتوانید با یک حرکت هوشمندانه به بازدید از موزههای شمال ایران بروید و با تاریخ و فرهنگ این منطقه جذاب آشنا شوید و سفر هیجانانگیز و پر خاطرهای را برای خود و خانواده رقم بزنید. لیست موزههای شمال به این شرح است:
1- خانه کلبادی؛ موزه شهر ساری
یک خانۀ تاریخی که قدمت آن به دوران قاجار برمیگردد. خانه منوچهرخان کلبادی در آبان ماه سال ۷۷ توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران در فهرست آثار ملی ثبت شد. در ساخت این بنای تاریخی از آجر، چوب و سفال استفاده شده و پشتبام این خانه تماماً از سفال است. حوض وسط حیاط این خانه زیبایی آن را بیش از پیش کرده است. نوع ساخت و تزیینات در و پنجرههای خانه کلبادی در نگاه اول چشمها را خیره میکند و افراد را برای تماشا میخکوب میکند.
این موزه برخلاف موزههای دیگر در مرکز شهر قرار دارد و دسترسی به آن بسیار راحت است. اگر به ساری سفر کردید، به جز دریا و جنگل حتما سری هم به این خانه تاریخی سر بزنید.
آدرس: مازندران،ساری، میدان ساعت، چهارراه برق، محله آبانبار نو
2- موزه ننه مکرمه؛ موزه نقاش بیسواد!
همیشه گفتهاند برای شروع هر کاری، هیچوقت دیر نیست. یک پیرزن شمالی که تحصیلات آکادمیک و سواد خواندن و نوشتن ندارد را تصور کنید، این پیرزن در ۶۷ سالگی به خاطر رهایی از افسردگی ناشی از فروش گاو مورد علاقهاش دست به قلمو میبرد و بدون هیچ دانشی در زمینه نقاشی، شروع به کشیدن میکند. نقاشیهایی سبک پستمدرنیسم مکرمه قنبری، این پیرزن مازندرانی در دنیا غوغایی به پا میکند و در سال ۲۰۰۱ در کنفرانس ایرانشناسی در دانشگاه سوئد، عنوان بانوی نقاش آن سال را کسب میکند.
ننه مکرمه بعد از فوت در حیاط خانهاش دفن شد و در سال ۸۴ خانهاش تبدیل به موزۀ کوچکی شد که از تمام دنیا بازدیدکننده دارد. این موزه هر چند کوچک است اما به خاطر بزرگی صاحبش در فهرست بهترین موزههای ایران قرار دارد.
آدرس: مازندران، روستای دریکنده بابل
3- خانه نیما یوشیج؛ تماشای زندگی پدر شعر نو
شاید حتی ناظمالایاله جد نیما یوشیج وقتی دستور ساخت این خانه را داد، فکرش را هم نمیکرد این خانۀ ساخته شده به سبک معماری خانههای قاجاری روزی تبدیل به موزهای شود که علاقهمندان به ادبیات شیرین زبان فارسی، از آن دیدن کنند. بیشتر مصالح استفاده شده در این خانه از خشت، گل و چوب است. گچبریها، آینهکاریها، ارسی و خراطیهای چشمنواز، روح هر بینندهای که از این خانه دیدن کرده را جلا میدهد.
در این موزه میتوانید مدارک شخصی نیما یوشیج مثل شناسنامه، قباله عقد و ازدواج، مکاتبات شخصی و اداری نیما، دستنوشتههایی از اشعار، نامهها و وصیتنامهاش را ببینید. علاوه بر اینها لوازم شخصی نیما نیز قابل رویت است، لوازمی مانند عینک، لوازم تحریر، اسلحه شکاری و…
این خانه در روستای یوش در حومه شهرستان بلده قرار دارد. یوش آب و هوایی ییلاقی و اقلیم کوهستانی با طبیعت بکر دارد و برای سیاحت انتخاب خوبی است. با دیدن از این موزه علاوه بر بازدید از خانه پدر شعر نوی فارسی، میتوانید از طبیعت دلانگیز یوش نیز لذت ببرید.
آدرس: روستای یوش، شهرستان بلده استان مازندران
4- سایت موزه گوهرتپه؛ سفر به عصر آهن
یکی دیگر از بهترین موزههای شمال را میتوان سایت موزه گوهرتپه دانست. این موزه به صورت سرباز است و شما میتوانید آنچه را که باستانشناسان از دل خاک بیرون آوردهاند مشاهده کنید. در این موزه میتوانید نحوه تدفین اجساد و اشیایی که در کنار مردگان دوران باستان دفن میشد را ببینید. در کاوشهایی که در این موزه انجام شد، ابزارها و لوازم مختلفی کشف شد؛ لوازم جنگی مفرغی و آهنی مثل خنجر و سرنیزه، لوازم تزئینی مانند گردنبند و دستبند، پیکرهای انسانی و حیوانی و همینطور ابزارهای سنگی که برای تکه کردن گوشت و گیاه، آسیاب کردن دانههای گیاهی و درو کردن گندم استفاده میشدند. محیط باز و قدمت تاریخی لوازم کشف شده از این سایت موزه که به عصر آهن یا حتی پیش از آن برمیگردد، سایت موزه گوهرتپه را شایسته ورود به لیست بهترین موزههای ایران کرده است.
آدرس: مازندران، بهشهر، کیلومتر ۴۰ جاده ساری – بهشهر، رستمکلا
5- موزه مردمشناسی آلاشت؛ خانه پدری رضا شاه
موزه مردمشناسی آلاشت در شهرستان آلاشت مازندران قرار دارد. این موزه را به محل تولد رضاشاه پهلوی و خانه پدری او نسبت دادهاند. این خانه در دو طبقه و به سبک معماری بومی مازندران ساخته شده است که هر طبقه از چند اتاق تو در تو و ایوانی با نردههای چوبی که سرتاسر طبقه کشیده شده، ساخته شده است.
طبقه دوم این موزه در زلزله سال ۱۳۳۶ تخریب شد ولی در طی چهار سال یعنی بین سالهای ۴۹ تا ۵۳ بر اساس همان معماری احیا شد و در سال ۱۳۵۳ با عنوان موزه رضا شاه شروع به کار کرد و تا سال ۱۳۵۸ با این عنوان به حیاتش ادامه داد. این خانه به همراه محله اطرافش در سال ۱۳۴۸ شمسی در فهرست آثار ملی کشور ثبت شد.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، این خانه داستان جالبی را تجربه کرده است. بعد از انقلاب یک سالی را به عنوان دبیرستان و بعد از آن به عنوان کتابخانه عمومی آلاشت استفاده شد. نهایتا در سال ۱۳۸۸ با همکاری سازمانهای مختلف و مردم شهر به موزه مردمشناسی آلاشت تغییر کاربری داد. در یکی از بهترین موزههای شمال کشور میتوان با اشیای مورد استفاده مردم این منطقه در گذشته آشنا شد و بعضی از لوازم و اموال رضا شاه را هم ملاحظه کرد.
آدرس: مازندران، سوادکوه، آلاشت
6- کاخ مرمر رامسر؛ بهشتی در میان بهشت
اگر سفری به رامسر داشته باشید، یکی از مکانهایی که توصیه میکنیم حتما به آن سر بزنید کاخ مرمر است. ساخت کاخ مرمر در سال ۱۳۱۶ به دستور رضا شاه پهلوی شروع شد و به پایان رسیدن آن چهار سال طول کشید. این کاخ موزه در طول سالها اسامی مختلفی مثل باغ رامسر، کاخ سلطنتی رامسر، کاخ موزه مرمر و تماشاگه خزر را داشته است.
کاخ موزه رامسر در میان باغ وسیعی از درختان و گلهای متنوع و کمیاب به متراژ تقریبی ۶۰ هزار متر مربع و با سبک و سیاق معماری اروپایی بنا شده است. کاخ مرمر به عنوان یکی از بهترین موزههای شمال ایران در سال ۱۳۷۸ به ثبت ملی رسید و در آن اشیا و لوازم لوکس و تاریخی مانند یافتههای تاریخی باستانشناسی، تابلوهای نقاشی از نقاشان مشهور دنیا، مجسمههای مرمرین و برنزی، لوسترهای لوکس و قدیمی، فرشهای دستبافت ارزنده و… نگهداری میشود.
آدرس: مازندران،رامسر، خیابان شهید رجایی، غرب هتل رامسر، کاخ مرمر
7- موزه میراث روستایی گیلان؛ اولین اکوموزه ایران
موزه میراث روستایی گیلان به عنوان یکی از بهترین موزههای شمال کشور در زمینی به مساحت حدودی ۲۶۰ هکتار در پارک جنگلی سراوان گیلان در سال ۱۳۸۱ شروع به فعالیت کرد. این موزه اولین اکوموزه ایران است. اکوموزه (Ecomuseum) موزهای است که تلاش میکند تا طبیعت و فرهنگ یک منطقه را حفظ کند و ویژگیها و امکانات آن منطقه را به نمایش بگذارد. با گشتوگذار در این موزه میتوان از کارگاههای آموزش تولید صنایع دستی بومی، انواع مراکز دام و کشاورزی، اردوگاههای تفریحی، پژوهشگاه مردمشناسی و معماری، مهمانپذیر و… دیدن کرد.
از عجایب یکی از بهترین موزههای ایران این است که خانههای قدیمی موجود در آن، از مناطق مختلفی مثل فومن، سنگسر رشت، گیلانده تالش و… به این موزه منتقل شدهاند. در این اکوموزه علاوه بر عکاسی با لباس محلی، میتوانید از غذاهای محلی گیلان هم بچشید و نوشجان کنید.
آدرس: استان گیلان، کیلومتر ١٨ آزادراه رشت-قزوین، نرسیده به پلیس راه، جاده سراوان- فومن
8- موزه تاریخ چای لاهیجان؛ عطر خوش چای ایرانی
موزه چای لاهیجان که به موزه کاشف السلطنه نیز معروف است یکی از جاذبههای گردشگری شهر لاهیجان است. این موزه روی تپهای از چای بنا شده است. بنای این موزه در سال ۱۳۵۵ شمسی به سبک معماری غربی ساخته شد و در سال ۱۳۷۵ به موزه تغییر کاربری داد. وسایل و لوازم سنتی و تخصصی چای و مدارک فعالیتهای پدر چای ایران از جمله لوازم و اشیای این موزه هستند. اگر گذرتان به لاهیجان افتاد، بازدید از یکی از بهترین موزههای شمال را فراموش نکنید.
آدرس: لاهیجان، خیابان کاشف شرقی نرسیده به سهراه کشاورزی
بهترین موزههای سایر نقاط ایران
بهترین موزههای ایران به تهران و شمال محدود نمیشود و در اقصی نقاط ایران عزیزمان میتوان موزههای جذاب و دیدنی پیدا کرد که برگی از تاریخ این سرزمین را به نمایش میگذارند. در ادامه این نوشته به چند مورد از آنها اشاره میکنیم:
1- موزه آستان قدس رضوی؛ از شیر مرغ تا جان آدمیزاد
به دلیل ارادت بسیار زیاد ایرانیان به امام رضا (ع)، موزه آستان قدس دارای تعداد زیادی از اشیا و کلکسیونهای اهدایی است. در آن میتوانید مدالهای المپیک اهدایی از طرف ورزشکاران، انواع ساعتهای قدیمی، گنجینه عظیمی از صدفها و حلزونهای دریایی، انواع سلاح، سکه و اسکناس، نسخ خطی و… را پیدا کنید. اگر خواستید به مشهد سفر کنید میتوانید برای اسکان روی جاباما حساب کنید و با خیال راحت به زیارت و دیدن از این موزه اعجابانگیز بروید.
آدرس: مشهد، حرم مطهر امام رضا (ع)، صحن کوثر
2- موزه تخت جمشید؛ نقشه بینقص پروفسور!
مگر میشود ایرانی باشی و به تخت جمشید این بنای باعظمت افتخار نکنی؟ موزه تخت جمشید یکی از تاریخیترین بناهایی است که در ایران تبدیل به موزه شده است؛ موزهای با ۲۵۰۰ سال قدمت. فقط همین مورد کافی است تا اسم این موزه را در لیست بهترین موزههای ایران بنویسیم و به آن افتخار کنیم.
در سال ۱۳۱۱، پروفسور هرتسفلد که ریاست هیئت علمی تخت جمشید را بر عهده داشت، تصمیم گرفت قسمتی از تخت جمشید برای نگهداری اشیا و لوازم اکتشافی بازسازی کند. در این موزه از آثار و اشیای سه دوره از تاریخ ایران یعنی پیش از تاریخ، هخامنشیان و پس از اسلام نگهداری میشود.
3- موزه آب یزد؛ خنکایی در دل کویر
آب، این ذخیره الهی ارزشمند، امروزه به واسطه سازوکار شهری به راحتی در اختیارمان قرار میگیرد اما در گذشته مردم به سختی به آن دسترسی داشتند؛ بهخصوص در استانهای مرکزی ایران. در موزه آب یزد میتوانید با تاریخچه و لوازم مرتبط با آب، حفر قنات و چاه، اسباب روشنایی در قنات و انواع سندها و کتابهای مربوط به آب و قنات آشنا شوید. این موزه در سال ۱۳۷۹ شمسی در خانه تاریخی کلاهدوزان فعالیتش را شروع کرد. نکته جالب این موزه این است که از طبقه زیرین آن، انشعابات دو قنات زارچ (با قدمت ۲۰۰۰ ساله) و رحیمآباد رد میشود. اگر گذرتان به یزد خورد، با سر زدن به یکی از بهترین موزههای ایران میتوانید سرما را در گرما تجربه کنید!
آدرس: یزد، خیابان امام، ضلع شمال میدان امیرچخماق، خیابان قیام
4- موزه موسیقی اصفهان؛ گوشه دنج سازهای ایرانی
در آذرماه ۱۳۹۴ دو استاد موسیقی سنتی به نامهای شهریار شکرانی و مهرداد جیحونی اقدام به تاسیس اولین و تنها موزه موسیقی ایران کردند. با اینکه زمان زیادی از تاسیس این موزه نمیگذرد، اما موزه موسیقی اصفهان توانسته جوایز را درو کند و به عنوان بهترین موزه خصوصی ایران توسط شورای بینالمللی موزهها انتخاب شود. در این موزه میتوانید بیش از ۳۰۰ نمونه از آلات موسیقی ایرانی را در دو تالار سازهای ملی و سازهای محلی تماشا کنید. قسمت جالب این موزه این است که میتوانید مهارت خود را با یک سری از سازها به نمایش بقیه بگذارید.
آدرس: اصفهان، محله قدیمی جلفا، خیابان توحید میانی، خیابان شهید قندی (مهرداد)، پلاک ۷۴
5- موزه آذربایجان تبریز؛ دومین موزه تاریخی ایران
موزه آذربایجان یکی از جاذبههای گردشگری شهر تبریز است. این موزه به واسطه آثار تاریخی ارزشمندش بعد از موزه ملی ایران، دومین موزه مهم کشور تلقی میشود. آندره گدار، معمار معروف فرانسوی و اسماعیل دیباج به ترتیب وظیفه تنظیم و ترسیم این بنای شگفتانگیز را بر عهده داشتند. کلکسیون کاملی از سکههای تاریخی، سه هزار جلد کتاب، مجسمههای جذاب و مفهومی و آثار سفالی اکتشافی از شهر جیرفت تنها بخش کوچکی از اشیای ارزشمند این موزه را تشکیل میدهند. تنها راه دیدن بشقاب زرین ساسانی، بازدید از موزه آذربایجان است.
آدرس: تبریز، خیابان امام خمینی، جنب مسجد کبود
6- موزه پارس شیراز؛ قدم زدن با کریم خان
موزه پارس شیراز از قدیمیترین موزههای ایران است و در سال ۱۳۱۵ تاسیس شده است. این موزه را به نام عمارت کلاه فرنگی شیراز هم میشناسند و در آن از اشیایی از دوران پیش و پس از اسلام نگهداری میشود. عمارت کلاه فرنگی شیراز در سال ۱۳۱۴ به ثبت ملی رسیده است.
مجموعه ۳۰ جلدی قرآن به خط یحیی الجمالی الصوفی منسوب به قرن هشت هجری قمری، تابلوی معروف کریم خان در حال قلیان کشیدن، تابلوهای اساتیدی مانند آقا صادق، میرزا بابا نقاشباشی، شاگردان کمالالملک (صدرالدین شایسته شیرازی و میرمنصور)، شمشیر کریم خان زند و قرآن ۱۷ من از جمله وسایل و اشیای ارزشمندی هستند که در این موزه نگهداری میشود.
آدرس: شیراز، بلوار کریمخانزند، بالاتر از خیابان طالقانی
ایستگاه پایانی سفر در زمان
در این نوشته به معرفی بهترین موزههای ایران پرداختیم و به ۲۲ موزه اشاره کردیم. اگر تا به حال از برترین موزههای ایران دیدن نکردید، زمان آن رسیده یک وقت خالی در برنامه خود بچینید تا با سفر به یکی از شهرهایی که گفتیم، از این موزهها دیدن کنید. معمولا در دهه فجر بازدید از موزهها رایگان است، شاید این دهه فرصت خوبی برای تماشای تاریخ ایران باشد.
پاسخ سوالات متداول در مورد بهترین موزههای ایران
- اولین و قدیمیترین موزه ایران کجاست؟
موزه ایران باستان، اولین و قدیمیترین موزه ایران است که در آن اشیایی از دوران پارینه سنگی، کهنترین دوران بشر تا دوره قاجار نگهداری میشود.
- معروفترین موزه ایران کجاست؟
انتخاب معروفترین موزه ایران کار سختی است ولی میتوان به کاخ گلستان، موزه ملی ایران، موزه آستان قدس رضوی و… اشاره کرد.
- موزههای ایران باستان در کجا قرار دارند؟
معمولا در بیشتر موزههای ایران، اشیای باستانی یافت میشود ولی به طور تخصصی میتوان به موزه ایران باستان در تهران، موزه آذربایجان در تبریز و موزه تخت جمشید در استان فارس اشاره کرد.
- الماس دریای نور در کدام موزه است؟
الماس دریای نور در موزه جواهرات ملی در شهر تهران نگهداری میشود.
منبع: جاباما