سلامت روان به معنی آرامش فیزیکی و کمبود سر و صدا نیست بلکه معنایی کلیتری دارد و کیفیت زندگی بر آن تاثیر میگذارد. سلامت روان روی طرز فکر، احساس و رفتار روزانه شما تاثیر دارد و همچنین روی توانایی شما در مواجهه با استرس، غلبه بر چالشهای زندگی، ساخت روابط و ریکاوری بعد از سختیها تاثیرگزار میباشد. سلامت قوی ذهن به این معنا نیست که هیچ مشکلی نداشته باشید، سلامت روانی و احساسی چیزی فراتر از رهایی از مشکلات افسردگی، اضطراب و یا دیگر مشکلات روانشناسی می باشد.
علت افرادی که سلامت روان دارند
افرادی که سلامت روان دارند، دارای ویژگیهای زیر میشباشند:
· حس رضایت و خرسندی
· توانایی خندیدن و هیجان و سرگرمی داشتن در زندگی
· توانایی مقابله با استرس
· هدف داشتن در فعالیتها، روابط و زندگی
· انعطاف در یادگیری مهارتهای جدید و توانایی تغییر
· تعادل بین کار و بازی، استراحت و فعالیت
· توانایی ساخت و بهبود روابط
· اعتماد به نفس و عزت نفس
افراد با سلامت ذهن و روان، کنترل بهتری روی احساسات دارند و افراد با انرژی و مثبت نگر هستند و راههای زیادی را برای افزایش سلامت روان میشناسند.
چگونه سلامت ذهن و روان را افزایش دهیم؟
هرکس که از مشکلات ذهنی و احساسی رنج میبرد، معمولا احساس تنهایی زیادی میکند و همچنین ممکن است از اختلال ذهنی هم رنج ببرد. اکثر ما انسانها سیگنالهای احساسی را که نشان دهنده هشدار و اخطار برای سلامت نامناسب ذهن است، جدی نمیگیریم که بیشتر آنها در نتیجه مصرف رفتارهای مخرب، داروها و مواد غذایی مضر میباشد و از طرفی همه ما امید داریم که این وضعیت خود به خود بهبود پیدا کند و به همین دلیل تسلیم شرایط میشویم.
خبر خوب اینجاست که مجبور نیستید به این احساس بد ادامه دهید و همچنین تمرینهای زیادی وجود دارد که میتواند روحیه شما را بهبود ببخشد و باعث شود از زندگی لذت ببرید.
روابط چهره به چهره داشته باشید
سعی کنید که ارتباطات اجتماعی خود را مخصوصا ارتباطات چهره به چهره را افزایش دهید. فرقی ندارد که چه مدت زمانی را به ارتقای سلامت ذهن روان خود اختصاص دادهاید، به همکاری و ارتباط با دیگران نیاز دارید تا بتوانید بهترین عملکرد را داشته باشید.
تماسهای تلفنی و شرکت در شبکهها و گردهماییهای اجتماعی میتواند کیفیت روابط شما را در اجتماع بهبود ببخشد. کلید موفقیت این راه این است که شنونده خوبی باشیم و بدون تجزیه و تحلیل و قضاوت به صحبتهای دیگران گوش دهیم.
بسیاری از افراد با اعتماد کردن جذب شما میشوند و اگر فکر میکنید که کسی را برای صحبت کردن و روابط اجتماعی ندارید، باید روابط دوستانهای را ایجاد کنید، مثلا میتوانید این روابط را با همسایگان خود یا با افراد در اتوبوس داشته باشید و سعی کنید که ارتباط چشمی خود را در این روابط حفظ کنید و همیشه لبخند به لب داشته باشید.
فعال بودن علاوه بر بدن، برای ذهن نیز خوب است
ذهن و بدن شما به طرز عجیبی با یکدیگر در ارتباط هستند و زمانی که سلامت جسمی خود را بالا ببرید، از لحاظ ذهنی و احساسی نیز حس بهتری به خودتان خواهید داشت و فعالیت فیزیکی باعث آزادسازی اندورفین، مواد شیمیایی قوی میشود که میتواند انرژی فرد را افزایش دهد و روحیه او را بهبود ببخشد و ورزشهای منظم همچنین تاثیر بسیار زیادی روی از بین بردن استرس، بهبود حافظه و کمک به خواب بهتر دارد.
راهکارهایی برای شروع یک روتین ورزشی
· 30 دقیقه در روز برای یک ورزش برنامهریزی کنید و اگر برایتان سخت است، میتوانید آن را به سه بخش 10 دقیقهای تقسیم کنید که همان تاثیر را دارد و ورزش خود را با قدم زدن و رقص با موسیقی مورد علاقه خود آغاز کنید.
· از ورزشهای ریتمیک استفاده کنید که دست و پای شما را همزمان درگیر میکند، مثل دو، قدم زدن، شنا، تمرین با وزنه، هنرهای رزمی و ....
· ذهن خودتان را نیز با تمرین ورزشی هماهنگ کنید. به این معنا که هنگام ورزش کردن تمرکز خود را روی عضلات قرار دهید و تاثیر آن را روی تک تک سلولها و عضلاتتان احساس کنید.
چگونه سطح استرس خود را کنترل کنیم؟
استرس فشار شدیدی را به ذهن و احساس فرد وارد میکند و به همین دلیل باید تحت کنترل فرد باشد. خوشبختانه استراتژیهایی برای کنترل استرس وجود دارد که میتوانید آنها را به کار ببندید.
صحبت دوستانه داشته باشید
سعی کنید که تعاملات چهره به چهره خود را افزایش دهید تا با این کار حس بهتری داشته باشید و در نتیجه استرس شما کاهش و آرامش شما افزایش مییابد. در این زمان هورمونهای استرس بر اثر صمیمیت شما با شخص مقابل آزاد میشود.
ایجاد عادات جذاب
آیا گوش کردن به یک موسیقی با صدای بالا به شما احساس خوبی میدهد؟ آیا بو کردن قهوه برای شما خوشایند است؟ یا شاید فشار دادن توپهای نرم بتواند حس شما را زیباتر کند. هرکس واکنشهای مختلفی به مسائل دارد و از چیزهای متنوعی میتواند لذت ببرد و پس سعی کنید که لذت خود را در این موارد پیدا کنید و آرامش خود را بالا ببرید.
زمان آسودگی و فراغت خود را در اولویت قرار دهید
در اوقات فراغت خود کارهایی را انجام دهید که حس لذت را به شما منتقل میکند، مثلا دیدن یک فیلم زیبا، قدم زدن در ساحل، گوش دادن به موسیقی، خواندن یک کتاب خوب و صحبت کردن با دوستان جزء همین موارد میباشد.
زمانی را به شکرگزاری اختصاص دهید
در مورد هر چیز زیبایی در زندگی فکر کنید و احساس شکرگزاری را در خود افزایش دهید. مدیتیشن کنید، دعا کنید، از غروب آفتاب لذت ببرید و زمانی را به فکر کردن به هر چیز مثبتی در زندگیتان اختصاص دهید.
یک تمرین ریلکسکننده برای خود اتخاذ کنید
تکنیکهای ریلکسیشن در کاهش سطح استرس کمککننده است. تکنیکهایی مثل یوگا، مدیتیشن، نفس عمیق و ریلکس کردن عضلات نیز میتواند این تعادل و ارامش ذهنی را به شما منتقل کند.
از یک رژیم غذایی مناسب استفاده کنید
غذاها تاثیر زیادی روی جسم و ذهن شما دارند. حال در این قسمت غذاهای مناسب و نامناسب را برای سلامت روانتان معرفی میکنیم.
موادی که تاثیر منفی روی سلامت روان دارند
- کافئین
- چربی ترانس یا هرگونه روغن هیدروژنه
- غذاهایی با سطح ماده نگهدارنده بالا یا هورمونها
- میان وعدههای قند دار
- کربنهای فرآوری شده مثل برنج یا آرد سفید
- غذاهای سرخ کردنی
- غذاهایی که سلامت ذهن و روان را افزایش میدهند
- ماهیهای غنی از اسید چرب امگا3
- آجیل و تنقلاتی مثل گردو، بادامف فندق و بادام زمینی
- آووکادو
- لوبیا
- اسفناج
- میوههای تازه مثل تمشک
- میوه تازه
اهمیت خواب مناسب را فراموش نکنید
اگر زندگی شلوغی دارید، میزان خواب خود را بررسی کنید. خواب مناسب در سلامت روان شما نقش بسیار مهمی دارد و کم خوابی به طرز عجیبی در افزایش استرس، تند خویی، کمبود انرژی تاثیرگزار است و کمبود ان در طولانی مدت نیز سلامت کلی بدن شما را نشانه میگیرد.
نوجوانان باید در طول روز نه ساعت خواب داشته باشند اما این خواب به راحتی به دست نمیآید. البته نباید انتظار داشته باشید که سریعا بعد از دراز کشیدن و بستن چشمها خوابتان ببرد و حتما مجبور نیستید که خود را به خواب بزنید. برای بهبود روحیه میتوانید چند دقیقهای از صفحات تلویزیون، گوشی، تبلت، کامپیوتر دو ساعت قبل خواب دوری کنید.
در زندگی هدف داشته باشید و برای ان معنا در نظر بگیرید
هرکس میتواند از راههای مختلفی در زندگی خود هدفگزاری کند. این هدف باید به گونهای باشد که هنگام فکر کردن به آن حس خوبی به شما منتقل کند و باعث شود که از جای خود بلند شوید. این کار باعث میشود که مغز شما سلولهای نویی تولید کند و راههای عصبی جدیدی را ایجاد کند و همچنین باعث تقویت سیستم ایمنی، تسکین درد، از بین بردن استرس و بالا نگه داشتن انگیزه شما میشود. برای معنا و هدف بخشیدن به زندگی خود:
در کارهایی شرکت کنید که به زندگی شما معنی میبخشد
کارها و فعالیتهایی را انجام دهید که شما را به چالش میکشد و خلاقیتتان را افزایش میدهد و باعث میشود که احساس شادابی و سرزندگی کنید. کارهایی مثل باغبانی، نقاشی کشیدن، نوشتن، نواختن یک وسیله موسیقی یا ساخت لوازمی در ورکشاپ جزء همین کارها است.
روابط
سعی کنید که زمان با کیفیتی را در در کنار افراد موفق بگذرانید که این کار باعث افزایش انگیزه و الگوبرداری از آنها میشود.
فعالیت داوطلبانه داشته باشید
سعی کنید در بنگاهها و فعالیتهای خیریه شرکت کنید تا کیفیت زندگی شما افزایش پیدا کند که در این مسیرها بیش از زمان دیگری به اهداف خود در زندگی پی میبرید و معنی واقعی را درک میکنید.
مراقبت از اشخاص
مراقبت کردن از افراد سالخورده، یک فرد بیمار یا یک کودک نیز میتواند زندگی را برای شما معنی ببخشد و همچنین میتواند مهربانی، عشق و وفاداری را در شما افزایش دهد و به همین دلیل زوجهایی که فرزند دارند، روحیه شادتری دارند که این فعالیتها تاثیر مستقیم روی سلامت روان شما دارد.
منبع: نمناک