آبدرمانی چیست؟
آبدرمانی یکی از بهترین و سالمترین روشهای درمانی است که به وسیلهی آب انجام میشود. سالمندان با قرار گرفتن در آب و انجام تمرینات و حرکات مخصوص به خود، میتوانند در جهت تسکین دردها قدم بزرگی بردارند. این روش درمانی میتواند بر ابعاد مختلف جسمی و روحی فرد تاثیر بگذارد. آبدرمانی در سالمندانی که کمردردهای شدید دارند و با کاهش تراکم استخوان روبهرو هستند، میتواند بسیار تاثیرگذار باشد. پزشکان با ورود افراد به سنین میانسالی و سالمندی به آنها توصیه میکنند تا با انجام حرکات ورزشی و فعالیتهای روزانه بتوانند از سلامتی خود مراقبت کنند، از همین رو به آنها توصیه شده تا این تمرینات و حرکات ورزشی را در آب انجام دهند و از مزایای آبدرمانی استفاده کنند.
آبدرمانی در چه مواردی مفید و تاثیرگذار است؟
آبدرمانی یا هیدروتراپی یکی از بهترین روشها برای بهبود وضعیت جسمی و روحی افراد، خصوصا در دوران سالمندی است. این روش درمانی میتواند تاثیرات گستردهای بر وضعیت افراد داشته باشد. به عنوان مثال آبدرمانی برای سالمندان میتواند ضایعات نخاغی، آرتروز، کمردرد، پوکی استخوان پیشرفته، کشیدگی یا پارگی عضله و… را بهبود بخشد و روند درمان فرد را تسریع نماید. دیابت و فشارخون بالا از بیماریها و مشکلات رایج در سنین سالمندی است. پزشکان با تجویز داروهای مختلف سعی دارند تا عوارض این بیماریها را کاهش دهند. آبدرمانی یا هیدروتراپی نیز از دیگر روشهایی است که میتواند بر دیابت و فشارخون بالا تاثیر مثبت بگذارد. این روش مانند داروهای مختلف، عوارض جانبی ندارد و از این جهت میتواند کارایی بیشتری داشته باشد.
گردش خون صحیح در ناحیه کلیهها و مثانه میتواند جلوی بسیاری از بیماریها مانند سنگ کلیه را بگیرد. در غیر این صورت مواد و املاح مختلفی در کلیهها رسوب کرده و در نهایت مشکلات کلیوی را رقم میزنند. آبدرمانی میتواند به گردش خون صحیح در بدن سالمندان کمک کند و از بروز مشکلات گوناگون در کلیهها و مجاری ادراری جلوگیری کند. یبوست و مشکلات گوارشی با درصد بالایی در میان جامعه دیده میشود؛ آبدرمانی همچنین میتواند با افزایش حرکت رودهها از یبوست و مشکلات دفعی نیز جلوگیری کند. آبدرمانی میتواند با بالا بردن حجم تنفسی ریه، از تجمع ترشحات و خلط در ریه جلوگیری کند. به این ترتیب عفونت در ریه سالمندان ایجاد نمیشود. آبدرمانی همچنین میتواند با بالا بردن سوخت و ساز در بافتها به فعالیت هر چه بهتر آنها کمک کند و با این روش از بروز مشکلات بافتی پیشگیری کند.
مشکلات و بیماریهای قلبی و عروقی در میان سالمندان بیشتر از سایر ردههای سنی دیده میشود و نگرانیهای زیادی را به وجود آوردهاند. حرارت بالای آب در آبدرمانی میتواند منجر به اتساع عروق شده و سوخت و ساز سلولها را افزایش دهد. به این ترتیب جریان خون نیز افزایش یافته و در نهایت حرارت بدن نیز بالا میرود. در نتیجه فعالیت قلب بهبود یافته، بهداشت پوست و مو ارتقا پیدا میکند و از ایجاد زخم های فشاری نیز جلوگیری میشود. به طور کلی آب درمانی برای سالمندان میتواند با تاثیر بر ستون فقرات باعث شود تا به حالت کشیده درآید. همچنین آنها میتوانند با حرکت دستها در آب، عضلات ناحیه پشت خود را تقویت کنند. به این ترتیب از انحراف ستون فقرات میتوان پیشگیری کرد. در نهایت سالمند شما با آبدرمانی میتواند علاوه بر تسکین دردها، به تقویت روحیه خود و داشتن احساس شادابی کمک کند. در عین حال پیش از شروع روند آبدرمانی، نیاز است تا شرایط فرد توسط پزشک متخصص بررسی تا از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری شود.
انواع آب درمانی برای افراد بالای ۶۰ سال
۱- آبدرمانی انواع مختلفی دارد و با توجه به شرایط سالمند شما، میتوان از خواص آن بهرهمند شد. کارورزان آبدرمانی با توجه به جریان آب، حرکات آن و ویسکوزیته، تمرینهای درمانی جدید و صحیحی را در اختیار سالمندان قرار میدهند تا در نهایت وضعیت جسمانی و روحی آنها بهبود پیدا کند. یکی از روشهای آبدرمانی، "آییچی" است. این نام که از هنر رزمی "تاییچی" گرفته شده و شامل تمرینات تنفسی و آرامبخش است. سالمندان برای انجام این نوع از آبدرمانی نیاز است که تا شانه در آب بروند. در مرحله بعد فرد باید بدن خود را تکان بدهد و به آرامی نفس بکشد. آییچی باعث بهبود حرکت دستها در مفاصل می شود و قدرت بدنی را افزایش میدهد. این نوع از آبدرمانیها باعث کاهش استرس و افسردگی در سالمندان شده و معمولاً پزشکان آن را برای بهبود شرایط روحی فرد توصیه میکنند.
۲- نوع دیگری از انواع آبدرمانی، PNF است. در این آبدرمانی که برای توانبخشی استفاده میشود، نوعی از آبدرمانی کششی محسوب میشود. از همین روی حرکات انعطافی، کششی و چرخشی در آن بیش از سایر حرکات مشاهده میگردد. بسیار اهمیت دارد تا PNF توسط کارورزان مجرب انجام گیرد تا در نهایت بتواند بهترین تاثیر را بر سالمند شما بگذارد.
۳- پارکینسون یکی از بیماریهایی است که با افزایش سن در افراد بروز پیدا میکند. آبدرمانی BRRM یکی از انواع آبدرمانیها است که میتواند به این افراد کمک شایانی داشته باشد. همچنین افرادی که از آسیبهای نخاعی و سر رنج میبرند نیز، میتوانند از فواید این نوع آبدرمانی بهرهمند گردند. سالمند بیمار شما در این روش باید تا کمر یا شانه در آب برود و با استفاده از تیوبهای شناور، تمرینهای مربوط به تکنیک های استقامتی را انجام دهد. بیمار به وسیله این حلقههای شناور میتواند در آب حرکت کند.
۴- حرکات سیال از دیگر انواع آبدرمانی یا هیدروتراپی است. سالمندانی که از این روش آبدرمانی استفاده میکنند باید به نحوی در آب باشند که تا گردن در آب قرار گرفته باشند و قفسهی سینه با آب در تماس باشد. برای این کار نیاز است تا سالمند شما پشت خود را به دیواره استخر بچسباند. این فرد همزمان با نفسهای عمیق باید حرکات ریتمیک انجام دهد. این حرکات آهسته و ریتمیک باید با توجه به شرایط بیمار و توسط درمانگر تجویز گردد.
۵- روش هالیویک نوعی از آبدرمانی است که پیش از این برای آموزش شنا به بیمارانی که دچار ناتوانیهای جسمی و فلج مغزی بودند، استفاده میشد. بیماران در این حالت تعادلشان بر هم میخورد و سعی میکند مجدداً تعادل خود را در آب حفظ نمایند. درمانگر با بر هم زدن تعادل فرد بیمار یا سالمند در آب، سعی دارد تا نحوهی صحیح ایستادن و حفظ تعادل را به او آموزش دهد.
۶- نوع دیگری از آب درمانی برای سالمندان به تسکین دردهای کمر اختصاص دارد. در این شیوه، آبدرمانی به جای تاثیر بر یک قسمت خاص، نواحی مختلفی را در بدن تحت تاثیر قرار میدهد. در آبدرمانیهای مخصوص کمردرد، درمانگر از سالمند شما میخواهد تا قدمهای بلندی را در آب بردارد. این کار میتواند علاوه بر تسکین درد در ناحیهی کمر، باعث بهبود آرتروز، آسیبهای زردپی پا و ناهنجاریهای ناشی از فلج مغزی گردد.
۷- سالمندان معمولاً در این دوره از زندگی خود، با دردها و مشکلات عصبی بسیاری روبهرو میشوند. TTTA نوعی آبدرمانی است که به رفع مشکلات دستگاه عصبی میپردازد و روند درمان آن را تسریع میبخشد. در این روش عملکرد بیمار بهبود مییابد. به این شکل درمانگر فرد را تحریک و تشویق میکند تا کارهایی که قدرت انجام آنها را از دست داده بود، مجدداً انجام دهد و از تواناییهای خود استفاده کند.
۸- در آبدرمانی به روش واتسو بر حرکات کششی تمرکز میشود. این حرکات که شدتهای متفاوتی دارند، بدن سالمند شما را تحت تاثیر قرار میدهند. با انجام این حرکات در آب، تحمل فشار آنها برای فرد آسانتر میشود. آرتروز یکی از مشکلاتی است که معمولاً در دورهی سالمندی به سراغ افراد میآید. آبدرمانی به روش واتسو میتواند برای بهبود این دست مشکلات و افرادی که به تازگی زانوی خود را عمل کردند، بسیار مفید باشد. در نهایت واتسو میتواند با بهبود گرفتگی ماهیچهها و تسکین دردهای کمر، آسایش و آرامش را برای سالمند شما فراهم آورد.
نکته: برای انتخاب نوع صحیح آبدرمانی نیاز است تا وضعیت فرد توسط پزشک متخصص بررسی شود تا دردها و بیماری او به خوبی شناخته شود. پس از آن با نظارت کارورز مجرب، روش منتخب آبدرمانی به طور منظم و صحیح روی فرد اجرا شود تا بهترین نتیجه حاصل گردد. به این نرتیب میتوان روند بهبودی فرد را مشاهده نمود.
آب درمانی برای چه افرادی مضر است؟
به طور کلی تمام راهکارهای درمانی میتواند برای برخی افراد عوارض جانبی زیادی داشته باشد. از همین رو با توجه به خصوصیاتی که هر فرد دارد، بهترین روش برای او انتخاب میشود. بهعنوان مثال افرادی که تب بالایی دارند، نباید از انواع روشهای آبدرمانی استفاده کنند. زخمهای باز یکی دیگر از مواردی است که فرد را از انجام آبدرمانی باز میدارد. این افراد تنها در صورتی میتوانند از آبدرمانی استفاده کنند که با برچسبها یا لباسهای ضدآب روی زخم خود را پوشانده باشند. بی اختیاری ادرار نیز از دیگر دغدغههایی است که مانع از انجام آبدرمانی در افراد مختلف، خصوصا سالمندان میشود. برخی از سالمندان همچنین دارای مشکلات تنفسی مانند آسم هستند. معمولاً پزشکان به این افراد توصیه میکنند تا از آبدرمانی و روشهای درمانی مشابه بپرهیزند تا از بروز مشکلات جدیتر در آنها جلوگیری شود. در آب استخرها برای ضدعفونی کردن آنها معمولا از کلر استفاده میکنند. فرد میتواند به کلر آلرژی داشته باشد و با عوارض متعددی روبهرو شود. یکی از رایجترین ترسها در میان افراد، ترس از آب یا هیدروفوبیا است. آبدرمانی با تمام مزایا و فوایدی که دارد میتواند از نظر روحی این افراد را در شرایط نامساعدی قرار دهد. به طور کلی بیماریهای مختلفی هستند که مانع بهره بردن فرد از آبدرمانی میشوند. یکی از این بیماریها صرع است. صرع یک بیماری با شرایط خاص است و چون ممکن است هنگام بروز حملههای صرعی و عصبی با شرایط خطرناکی روبهرو شود، توصیه میشود تا این افراد از آبدرمانی استفاده نکنند.
کلام آخر
آبدرمانی یا هیدروتراپی یکی از روشهای درمانی بسیار مناسب است که برای افراد مختلف استفاده میشود. سالمندان در این دوره از زندگی خود با دردها و بیماریهای متنوعی روبهرو میشوند. به همین دلیل پزشکان توصیه میکنند تا سالمندان از این روش درمانی استفاده نمایند. آبدرمانی انواع مختلفی دارد که میتواند بر استقامت فرد و تسکین دردهای او اثر بگذارد. آب درمانی برای سالمندان نیز مانند تمام روشهای درمانی میتواند برای برخی افراد مثل کسانی که به کلر آلرژی دارند، زخمهای بسته نشده دارند و… مضر باشد. به همین دلیل نیاز است پیش از هر اقدامی با پزشک فرد مشورت شود و به این شکل میتوان از بروز مشکلات جدیتر جلوگیری نمود. شما نیز ممکن است در طول زندگی خود از این روش درمانی استفاده کرده باشید. شما میتوانید با بیان تجربیات خود، دیگران را در استفاده از آبدرمانی یا هیدروتراپی راهنمایی کنید.
منبع: زیمد