جاذبه‌های گردشگری کردستان
مطمئنا اگر قصد سفر به منطقه غرب کشور را دارید، ناخود آگاه نام کردستان نیز به عنوان یکی از گزینه‌های اصلی در ذهنتان خطور می‌کند. استانی مرزی که در همسایگی استان‌های آذربایجان غربی، همدان، کرمانشاه و زنجان واقع شده است. در این مطلب به طور اختصار، برخی مکان‌های دیدنی استان کردستان را برای شما معرفی می‌کنیم.
شهر زیبای سنندج
شهر سنندج مرکز این استان است. در واقع اگر به کردستان سفر کنید و سری به این شهر زیبا با مردمان واقعا مهربان آن نزنید، ضرر کرده‌اید. مردم کرد این شهر با مهمان‌نوازی خود، خاطراتی خوش را برای شما رقم خواهند زد. سنندج جزء شهرهای کوهستانی ایران است. بنابراین، در زمستان‌ها آب و هوایی سرد و در تابستان هوایی معتدل و مطلوب دارد. وجود دو کوه آبیدر و سنگ سیاه در دو طرف شهر، زیبایی این شهر را دوچندان کرده است.
مسجد جامع سنندج از جاهای دیدنی سنندج
مسجدی زیبا، که از نظر هنر معماری جزء زیباترین مسجد استان و جزء با ارزش‌ترین نمونه‌های معماری اسلامی و از جمله جاذبه‌های گردشگری کردستان است. مسجد جامع سنندج در دوران پر فراز و نشیب قاجار ساخته شده است. دورانی که فتحعلی‌شاه بر کشور حکومت می‌کرد. این مسجد دو ایوانی، دارای شبستانی بزرگ با ۲۴ ستون است که به شکوه هرچه تمام در کنار هم قرار گرفته‌اند. در سفر خود به این شهر حتما از این مسجد تاریخی دیدن کنید.
مجموعه تفریحی فرهنگی آبیدر از بهترین جاذبه‌های گردشگری کردستان
آبیدر مکانیست که آخر هفته ها مملو از سسندجی‌هاییست که برای پیکنیک آمده‌اند. مهمترین تفرجگاه سنندج که بر بلندای کوهی به همین نام قرار گرفته است. به دلیل ارتفاع این پارک از سطح شهر، می‌توانید چشم‌اندازی زیبا از شهر سنندج را از فراز این پارک نظاره کنید. مجموعه آبیدر که دارای چندین چشمه، باغ و باغ وحش است، از گذشته مهمترین منطقه تفریحی سنندج بوده است و محبوبیت زیادی در میان مردم این شهر دارد.
بازار سنندج و مکان‌های دیدنی سنندج
اگر دلتان برای یک مکان سنتی با مردمانی قدیمی با لباس‌های رنگ و وارنگ تنگ شده است، حتما باید سری به بازار قدیمی شهر سنندج بزنید زیرا از جمله جاذبه‌های گردشگری کردستان است. اینجا شاید کمی شبیه به نقش جهان اصفهان باشد. زیرا که مانند آن پلانی مستطیل شکل دارد و در دوران صفویه ایجاد شده است. امروزه به دلیل خیابان کشی‌هایی که در وسط این بازار صورت گرفته، بازار به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم شده است.
عمارت آصف سنندج (خانه کرد)، جاهای دیدنی کردستان
خانه کرد یکی از با شکوه‌ترین و قدیمی‌ترین بناهای ساخته شده در سنندج است. این مکان دارای گچبری‌ها و آجرکاری‌های زیبای صفوی است که بعدها و در دوران قاجار و پهلوی هم گچبری‌های زیبایی به آن اضافه شده است. خانه کرد بزرگترین موزه مردم‌شناسی مربوط به یک قوم، و از با ارزش‌ترین گنجینه‌های فرهنگی کشور به حساب می‌آید. از جمله جاذبه‌های گردشگری مهم دیگر شهر سنندج می‌توان به موزه سنندج، عمارت وکیل، عمارت مشیر دیوان، حمام خان و بسیاری آثار و جاذبه‌های دیگر اشاره کرد.
شهرستان مریوان و دریاچه زریوار
بدون شک یکی از زیباترین دریاچه‌های کشور، دریاچه زریبار مریوان است. اگر از دوست‌داران طبیعت هستید بازدید از این دریاچه زیبا و شاید ماندن شبی در کنار آن به شما پیشنهاد می‌شود. دریاچه زریوار به جرات یکی از مشهورترین و زیباترین جاذبه‌های گردشگری کردستان است. این دریاچه در فاصله سه کیلومتری غرب مریوان قرار دارد و داستان‌ها و افسانه‌های متعددی در مورد پیدایش آن وجود دارد. یکی از ویژگی‌های منحصربفرد دریاچه زریوار این است که هیچ منبع خاصی برای آب دریاچه ندارد و از طریق بارش باران و چشمه‌ها به وجود آمده است. به همین دلیل است که مردم کردستان و مریوان این دریاچه را اسرارآمیز می‌دانند. سفر به دریاچه زریوار می‌تواند یک روز مفرح و هیجان‌انگیز را برای شما رقم بزند. می‌توانید در دریاچه زریوار قایق‌سواری کنید و بعد برای ناهار ماهی کباب مشهور این منطقه را میل کنید. البته علاوه بر ماهی کباب، انواع آش و نان محلی نیز به فروش می‌رسد و می‌توانید آن‌ها را هم امتحان کنید. زریوار هم در تابستان و هم در زمستان زیبایی خاص خود را دارد و در زمستان که سطح دریاچه یخ می‌زند زیبایی خاصی به این دریاچه می‌بخشد.
اورامانات، طبیعت کردستان
یکی از دیگر دیدنی‌های کردستان، هورامان است که ما آن را با عنوان اورامان یا اورامانات می‌شناسیم. این منطقه‌ی زیبا مرز مشترک ایران و عراق است و سالانه مسافران زیادی را برای دیدن زیبایی‌هایش به سمت خود می‌کشاند. زیبایی زبان‌گیر این منطقه از دره‌های پیچ در پیچ، کوه‌های بسیار بلند، رودخانه‌های پر پیچ و خم و پر آب و ابرهایی که گویی در نزدیکی زمین هستند، نشات می‌گیرند. امروزه اورامانات به یکی از بهترین جاذبه‌های طبیعی کردستان است.
پل تاریخی گاران
در فاصله ی ۱۰ کیلومتری به سمت مریوان و در مسیر سقز قرار گرفته است. این پل تاریخی که بر روی رودخانه‌ی گاران قرار گرفته است از جاذبه‌های دیدنی کردستان است که ساخت آن به دوران صفویان باز می‌گردد. پل تاریخی گاران از جاذبه‌های گردشگری کردستان در سال ۱۳۷۹ به عنوان یک اثر ملی به ثبت رسید.
آبشار گویله از جمله مکان‌های دیدنی کردستان
در کردستان جاذبه‌های طبیعی کم نیستند و دقیقا به عنوان یکی از عواملی که باعث زیبایی این خطه از ایران، شناخته می‌شوند. به هر حال این آبشار هم در مسیر گویله و در مسیر سقز به مریوان قرار گرفته است و با جاده در حدود ۱ کیلومتر هم فاصله دارد. این آبشار در فصل بهار در پر آب‌ترین حالت خود است و جلوه‌های بسیار زیبایی را به وجود می‌آورد. البته مریوان پر است از جاذبه‌های متنوع و مختلف که هر کدام از آن‌ها یکی از جاذبه‌های گردشگری کردستان هستند. از این جاذبه‌ها می‌توانیم به تفرجگاه ملاقویی، غار کونا شم شم و بسیاری از آثار تاریخی دیگر اشاره نماییم.
بانه، شهری برای خرید
بانه یکی از بهترین شهرهای کردستان است که مخصوصا به خاطر سهولت خرید کردن در آن بسیار معروف شده است. مراکز خرید و بازارهای عمده‌ی فراوان در این شهر باعث هجوم انواع مسافران به این شهر شده است. گشت و گذار در بانه در روزهای تعطیل بهتر است.
روستای پلکانی پالنگان
روستای پالنگان دارای بافتی سنتی و معماری سنگی و پلکانی است و تبدیل به یکی از جاذبه‌های گردشگری بی‌نظیر کردستان شده است. در کنار روستای پلکانی پالنگان چشمه‌ها و آبشارهای بی‌نظیر و زیادی وجود دارد که آن را تبدیل به یکی از جاذبه‌های پر طرفدار این شهر کرده است. این روستا در شهرستان کامیاران کردستان قرار گرفته است.
آیین‌های باشکوه کردستان
پیرشالیار یک مکان نیست بلکه آیینی است که تبدیل به یکی از جاذبه‌های گردشگری کردستان شده است. این مراسم باشکوه در اورامانات برگزار می‌شود. مردم محلی به این مراسم، عروسی پیر شالیار می‌گویند و از عمر آن بیش از چندین هزار سال می‌گذرد. در سال دو بار این مراسم در کردستان برگزار می‌شود که یک بار در ۱۵ اردیبهشت و یک بار هم در ۱۵ بهمن ماه است. مراسم دیگری که در کردستان بسیار مشهور است و تبدیل به یکی از جاذبه‌های گردشگری این شهر شده است، مراسم کومسای یا شکستن سنگ مقدس است که در آخرین جمعه‌ی قبل از نیمه‌ی اول اردیبهشت ماه برگزار می‌شود. در این مراسم که قبل از مراسم اول پیرشالیار برگزار می‌گردد، با مناسکی همچون دف‌نوازی، مراسم تلیله خوانی و فاتحه‌خوانی همراه می‌گردد. در این مراسم سنگ‌ها را می‌شکنند تا به باور مردم سال بعد دوباره رشد کنند. جالب است بدانید که در سال ۱۳۹۵ برای بازدید از این مراسم در حدود ۸ هزار تماشاگر برای بازدید از این مراسم به اورامانات آمدند.
غار تاریخی کرفتو
در فاصله ی ۷۰ کیلومتری شهر دیواندره در کردستان، غاری وجود دارد که حاصل همکاری انسان و طبیعت است. به این خاطر که در دوره‌های مختلف در این غار افراد مختلفی سکونت می‌کرده‌اند، تغییرات جالبی در این غار تا به الان وجود امده است که آن را تبدیل به یکی از جاذبه‌های گردشگری کردستان شده است. این غار را به عنوان طولانی‌ترین غار ایران نیز می‌شناسند.
سقز
در بسیاری از کتاب‌های تاریخی، تپه‌ای به نام زیویه را نام برده‌اند. این تپه‌ی باستانی در دوران باستان محل زندگی مردمی از اقوام مانا بوده است. در حال حاضر این شهر یکی از مهمترین شهرهای کردستان است که جاذبه‌های بسیار زیادی مخصوصا از نوع تاریخی را در خود جای داده است. از جمله‌ی جاذبه‌های دیدنی در این شهر می‌توانیم به مسجد تاریخی دو مناره و حمام حاج صالح اشاره نماییم.
بیجار، بام ایران
یکی از دیگر مناطق مرتفع ایران که به آن هم لقب بام ایران را داده‌اند، بیجار است. قبل از توضیحی درباره‌ی این شهر باید بگوییم که اگر شما عاشق خوردن غذاهای خوشمزه هستید، باید حتما بستنی‌های سنتی این شهر را امتحان کنید. در این بستنی‌ها از عرق گلاب و هل استفاده می‌کنند. از جمله آثار تاریخی و دیدنی در این مقصد می‌توانیم به پیست اسکی نشار و بازار سنتی قلعه‌ی قمچای اشاره نماییم.
کوه آوالان
برای کسانی که به طبیعت‌گردی و کوهنوردی در مناطق مختلف ایران علاقه دارند، پیشنهاد می‌کنیم که از بین جاذبه‌های گردشگری کردستان حتما سری هم به کوه آوالان بزنند. این کوه که ارتفاعی ۳ هزار متری دارد، در ۲۵ کیلومتری و در قسمت جنوبی سنندج قرار گرفته است. به این کوه هه واره و یا عبدالامان نیز گفته می‌شود.
رود سیروان
از مهمترین و مشهورترین رودهای جاری در استان کردستان بدون شک رود سیروان است. این رود طولانی و پر پیچ و خم مسیری طولانی را همیشه طی می‌نماید. این رودخانه در بخش غربی و شمال غربی هورامان قرار گرفته است. بخشی از این رودخانه به دشت حر می‌رسد و بعد از آن وارد کشور عرق می‌گردد.
حمام وکیل‌الملک
از جاذبه‌های گردشگری کردستان که در زمان حکومت قجرها در این استان ساخته شد، حمام وکیل‌الملک است. این حمام در پارک سپیدار سنندج قرار گرفته است. در این حمام از نقش حیوان و انسان و همچنین اشکال هندسی مختلفی تاثیر پذیرفته است. به خاطر استفاده از آهک، در نقاط مختلف این حمام رد آهک به چشم می‌خورد.
تالاب زریوار
از خاص‌ترین دریاچه‌های آب شیرین در جهان، بدون شک تالاب زریوار است. کارشناسان مربوطه حجم تقریبی آبی که در تالاب زریوار وجود دارد را ۳۰ میلیون متر مکعب تخمین زده‌اند. در این دریاچه امکان قایقرانی نیز وجود دارد.
روستای تنگی سر
یکی دیگر از روستاهای کردستان که به شکل ماسوله‌ای و یا پلکانی ساخته شده است، روستای تنگی سر است. این روستا در وسط کوه‌های شاهو و در شهرستان کامیاران قرار گرفته است. مردم محلی این روستا معتقدند که قدمت روستایشان به بیش از ۱۰۰۰ سال قبل باز می‌گردد.
روستای هویه کردستان
روستای هویه هم دارای معماری و بافتی پلکانی است. طبیعت اطراف این روستا بسیار زیبا و دوست داشتنی است. این روستای زیبا در میان ۲ شهر مریوان و سنندج قرار گرفته است.
مسجد و زیارتگاه هاجر خاتون
مسجد و زیارتگاه هاجر خاتون، توسط عارفی به نام حاج شیخ شکرالله ساخته شده است. این مسجد، یکی از مهمترین مساجد شهر سنندج به شمار می‌رود. این امامزاده از سه حیاط با فضاهای مجاور، مقبره، مسجد و آرامگاه مشایخ و بزرگان سنندج تشکیل می‌شود. به دلیل استفاده از گچ‌بری، آیینه‌کاری و نقوش زیبای گل و گیاه و همچنین استفاده از معماری کردستانی در ایوان ستون‌دار جنوبی، مسجد و زیارتگاه هاجر خاتون بنایی ارزشمند محسوب می‌شود.
حمام خان سنندج
این حمام در قسمت شمالی بازار سرپوشیده‌ی سنندج قرار گرفته است و به خاطر موقعیت قرارگیریش، از ابتدا محبوب بوده است. در این حمام سنگ نبشته‌ای وجود دارد که متعلق به "امان الله خان اردلان" که والی کردستان است، وجود دارد. این حمام که از جاذبه‌های گردشگری کردستان است در سال ۱۳۷۷ تصاحب شد.
مسجد دو مناره‌ی سقز
این مسجد در خیابان امام خمینی سقز قرار گرفته است و متعلق به دوره‌ی افشاریان است. نقشه‌ی این مسجد مربعی است و در ساخت آن از مصالحی همچون ملات سنگ لاشه و گل و همچنین آجر و چوب استفاده شده است. ۲ منار زیبای این مسجد سبب نامگذاری آن به این اسم هستند.
قلعه‌ی قمچقای از جاذبه‌های گردشگری کردستان
از دیگر جاذبه‌های گردشگری کردستان بدون شک قلعه‌ی قمچای است. این قلعه در ۳ دوره‌ی مختلف از حکومت‌های اشکانیان، مادها و پارت‌ها وجود داشته است. در این قلعه کتیبه‌ای به زبان‌های هیراتیک و هریوگلیف وجود دارد. این اثر در ۴ آبان ۱۳۶۵ ثبت ملی شد.
زیارتگاه و بارگاه حضرت عکاشه
در ۴۵ کیلومتری شمال غربی کامیاران و در را مرایوان و کامیاران، روستایی به نام کاشتر وجود دارد که در نزدیکی آن یکی از صحابه‌ی پیامبر (ص) به نام عکاشه قرار گرفته است. در این زیارتگاه امکاناتی همچون سکوهای استراحت، سرویس بهداشتی، پارکنیگ و آب آشامیدنی برای زائرین ترتیب داده شده است.
سقز
از جاذبه‌های گردشگری کردستان و از انواع مهمش بدون شک شهر سقز است که در این لیست دیر به سراغش آمدیم! سقز پس از سنندج به عنوان دومین شهر بزرگ کردستان شناخته شده است. سقز بسیار سرد است و جاذبه‌های طبیعی معروف و سرآمد زیاد دارد. بازار محلی سقزی‌ها البته بسیار معروف است.
سنگ نبشته‌ی اورامان
از معروف‌ترین جاذبه‌های گردشگری کردستان، سنگ نبشته‌ای به نام اورامان است که به آن تنگی‌ور هم می‌گویند. این کتیبه در ۵۰ کیلومتری شمال غربی کامیاران و و ۱۰ کیلومتری روستای تاریخی پالنگان قرار گرفته است. عمر این کتیبه به هزاره ی دوم و یا اوائل هزاره‌ی اول قبل از میلاد می‌رسد. در این کتبیه به اقوام بسیاری اشاره شده است.
عمارت سالار سعید (موزه‌ی سنندج)
موزه‌ی سنندج یا عمارت سالار سعید در خیابان امام خمینی سنندج قرار گرفته است. این خانه در واقع منزل شخصی سالار سعید سنندجی بوده و در سال ۱۳۵۴ به شکل یک موزه در آمد.
مریوان
در ۱۳۰ کیلومتری سنندج و در مرز ایران و عراق، مریوان قرار گرفته است. جمعیت این شهرستان ۱۵۰ هزار نفری است و به خاطر زیبایی و جاذبه‌های خود یکی از گردشگر پذیرترین شهرهای ایران است.
کوه‌های کردستان
کردستان از لحاظ توپوگرافیک کاملا منطقه‌ای کوهستانی است. این منطقه با بلندترین کوه‌ها همچون شاهو که دارای ارتفاع ۳۳۰۰ متری است، پوشیده شده است. در این منطقه کوه بسیار زیاد است.
بانه
یکی از شهرهای کردستان که هم برای خرید و هم برای جذب گردشگر بسیار مناسب است و هم در آن خرید کردن به صرفه است، بانه است. در بانه وارادات و صاردات کالاهای خارجی از مرز عراق، بستر خوبی برای این شهر به وجود آورده است.
قرآن تاریخی نگل
در کردستان، قرآن تاریخی به نام نگل نگهداری می‌شود. این قرآن نفیس به عنوان یکی از با ارزش‌ترین گنجینه‌هایی است که در کردستان نگهداری می‌شود. این قرآن ۱۰۰۰ ساله به دست خلیفه‌ی سوم که "عثمان بن عفان" است، نوشته شده است. قدمت این قرآن متعلق به قرن ۴ هجری است.
کلیسای سنندج
یکی از جاذبه‌های گردشگری استان کردستان بدون شک کلیسای سنندج است که در عین سادگی، در ضلع غربی خیابان نمکی قرار گرفته است. سبک معماری این کلیسا، اصفهانی است.
عمارت خسرو آبادی
یکی از ۱۰ بنای زیبای ایرانی، عمارت خسروآباد است که در شهر سنندج ساخته شده است و تاریخ ساختش به دوره‌ی قاجارها باز می‌گردد.
مسجد دارالاحسان سنندج
در سال ۱۲۲۸ هجری و در دوره‌ی فتحعلی شاه قاجار، به دستور یکی از با نفوذترین والیان کردستان، مسجد دارالاحسان ساخته و افتتاح شد. زمانی که این مسجد ساخته شد، به آن عنوان مرکز و قلب مذهبی سنندج داده شد.
پل قشلاق
این پل که از جاذبه‌های گردشگری سنندج است، بر روی رودی به نام قشلاق ساخته شده است. این پل تاریخی به دستور شاه صفی صفوی و به دست سلیمان خان اردلان ساخته شد. ارتفاع این رودخانه از کف آن در حدود ۶.۴ متر است.
دهگلان
از شهرهای استان کردستان و مرکز شهرستان دهگلان، شهر دهگلان است. این شهر در منطقه‌ی لیلاخ و در دشت بسیار بزرگ قرار گرفته است. زمستان‌های این شهر خیلی سرد و تابستان‌هایش دارای هوایی دلنشین و معتدل است.
دیواندره
مرکز شهرستان دیواندره در غرب کردستان، شهر دیواندره است که از جمله‌ی مناطق دیدنی آن می‌توان به منطقه‌ی معروف چهل چشمه و سارال اشاره کرد.
قروه زیباترین جای کردستان
ممکن است تا به حال نام شهر قروه از جاذبه‌های گردشگری کردستان را زیاد شنیده باشید. این شهر در غرب ایران قرار گرفته است و شهری تاریخی به حساب می‌آید. در قروه هم جاذبه‌های تاریخی زیاد است و هم جاذبه‌های گردشگری و مراکز خرید مختلف و متنوع.
سرو آباد
این شهر در ۸۰ کیلومتری سنندج قرار گرفته است و دارای طبیعتی بسیار زیبا و دیدنی است. از جمله جاذبه‌های تاریخی این شهر می‌توانیم به ژاورو، ژریژه و دل مرز اشاره نماییم.
آبیدر
یکی از جاذبه‌های گردشگری در کرستان بدون شک کوه آبیدر است. در این منطقه جاذبه‌های گردشگری مختلفی وجود دارد که از جمله‌ی آن‌ها می‌توانیم به بان شلانه، کانی کچک، هفت آسیاب و بسیاری از جاذبه‌های دیگر اشاره نماییم.
آبشار گویله
در ۲۰ کیلومتری شهرستان مریوان، روستایی به نام گویله قرار گرفته است که آبشاری به همین نام در آن قرار دارد. آبشار زیبای گویله از بین جنگل‌های متراکم و سر سبز رد شده است و در محور مریوان و سقز قرار گرفته است.
جاذبه‌های گردشگری کردستان آنقدر زیاد هستند که آوردن همه آن‌ها در یک مطلب امکان‌پذیر نیست. از آثار تاریخی مهم و ارزشمند بگیرید تا مکان‌های طبیعی مثل جنگل‌های بلوط، رودخانه‌های خروشان، آبشارهای بلند و کوهستان‌های سر افراز و قومی مهمان نواز، همگی باعث شده‌اند تا کردستان همانند نگینی در غرب کشورمان ایران بدرخشد. امید است مسئولان نیز با در نظر گرفتن اصول توسعه پایدار، زمینه‌های رونق این مناطق زیبا را فراهم کنند.
منبع: مجله گردشگری الی‌گشت