پاییز و زمستان با تمام قشنگی‌هایش، همیشه معضلی به نام آنفلوانزا با خود به همراه دارد که هر فرد، بارها آن را تجربه کرده‌است اما هر بار هم تجربه می‌کند آن را بدترین بیماری روی کره زمین می‌داند!

تقریبا قبل از شروع فصل پاییز، افراد بر سر این دو راهی قرار می‌گیرند که برای اینکه عطای این بیماری را به لقایش ببخشند، آیا واکسن آنفلوانزا بزنند یا نه؟ و بیشتر نگران هستند این واکسن، عوارض دیگری برای شرایط خاص بدن آنان نداشته‌باشد.

البته چون مدت زیادی از آمدن این واکسن به عرصه‌ی همه گیرشدن نمی‌گذرد، ابهامات نیز در خصوص آن زیاد است.

لذا این نوشتار برای پایان دادن به ابهامات رایج در خصوص تزریق واکسن آنفلوانزا تهیه شده‌است که در ادامه می‌خوانید:

واکسن آنفلوانزا برای چه افرادی خوب است؟

واکسن سرماخوردگی شامل چند ویروس شناخته و ضعیف شده‌است که از طریق تزریق عضلانی، ایمنی ۸۰ درصدی را برای بدن در طول یک سال ایجاد می‌کند. برای کاهش عوارض سرماخوردگی، تزریق واکسن برای افراد بالاتر از ۶۰ سال و یا مبتلایان به بیماری‌های مزمن قلبی- ریوی و کلیوی توصیه می‌شود. واکسن آنفلوانزا چیزی نیست که به طور روتین و برای همه تجویز شود. بیماری آنفلوانزا در افرادی نظیر سالمندان و افراد مبتلا به بیماریهای مزمن شدیدتر از افراد دیگر بروز می‌کند و ممکن است عوارضی هم به جای گذارد، بنابراین تزریق واکسن آنفلوانزا برای این دو گروه از افراد ضرورت دارد. افراد مبتلا به‌ بیماری‌های‌ مزمن‌ ریوی، آسم و برونشیت، بیماران کلیوی، بیماران قلبی، افراد دچار نارسایی قلبی مزمن، افراد مبتلا به HIV، بیماران دارای نقص سیستم ایمنی، بیماران دیابتی و تالاسمی، کودکان ۶ تا ۲۳ ماه به‌ویژه کودکانی که در مهدکودک و در تماس با سایر کودکان ‌هستند، کارکنان مراکز بهداشتی و درمانی، کارکنان مرغداری‌ها، شکاربانان و افرادی که با پرندگان در تماس هستند و نیز بیماران دیالیزی نیز به علت اینکه نسبت به دیگر افراد در معرض خطر بیشتری هستند باید نسبت به تزریق این واکسن اقدام کنند.

سرماخوردگی چیست؟

سرماخوردگی به بیماری‌های دستگاه تنفسی فوقانی اطلاق می‌شود که توسط ویروس‌هایی همچون آنفلوانزا، رینوویروس‌ها، آدنوویروس‌ها و ... ایجاد می‌شود. علائم سرماخوردگی شامل آبریزش از بینی، کوفتگی بدن، خستگی، دردهای عضلانی و استخوانی، سردرد، درد چشم، تهوع، گلو درد و سرفه است. این ویروس‌ها پس از ورود به بدن در مخاط دستگاه‌های تنفسی، ایجاد بیماری کرده و همراه با ترشحات دستگاه تنفسی از فردی به فرد دیگر قابل انتقال است. بنابراین دست دادن، بوسیدن، عطسه و سرفه در محل‌های عمومی باعث انتقال آن می‌شود.

نحوه عملکرد واکسن

واکسن سرماخوردگی، ویروس ضعیف شده این بیماری است که به بدن تزریق می‌شود. ورود این ویروس ضعیف شده به بدن سبب می‌شود که سیستم دفاعی بدن فعال شود و در حالت آماده‌باش باقی بماند. بدین ترتیب اگر ویروس سرماخوردگی به بدن حمله کند، به علت فعال بودن سیستم دفاعی، به سرعت شناسایی شده و از بین می‌رود. اما از آنجا که ویروس سرماخوردگی هر سال با یک تغییر کوچک به نوع جدیدی تبدیل می‌شود، کمی پس از آغاز فصل سرما، فعال‌ترین نوع ویروس و میزان تغییر آن شناسایی می‌شود و واکسن جدید ضد سرماخوردگی ساخته می‌شود.

لازم به ذکر است، تا دو هفته بعد از واکسینه شدن به علت حضور ویروس ضعیف شده در بدن، قدرت سیستم ایمنی و دفاعی کاهش می‌یابد و به همین علت در طول این مدت، بدن نیاز به مراقبت بیشتری دارد و مصرف خوراکی‌های ویتامین‌دار به خصوص میوه‌ها توصیه می‌شود.

آیا سرماخوردگی را می‌توان ریشه‌کن کرد؟

ریشه‌کن کردن بیماری سرماخوردگی به علت تغییر سریع ساختمانی ویروس و مقاوم شدن آن نسبت به داروها و آنتی‌بیوتیک‌ها مقدور نیست، اما تزریق واکسن سرماخوردگی، فرد را نسبت به این بیماری مقاوم می‌کند.

واکسن سرماخوردگی اثر محدود دارد و باید هر سال در زمان معین، تزریق آن تجدید شود. سرماخوردگی آنفلوانزا ده‌ها نوع دارد و واکسن‌هایی که تاکنون ساخته شده‌اند تنها در برابر ویروس چند نوع سرماخوردگی مصونیت دارند.

عوارض واکسن آنفلوانزا

از عوارض جانبی که پس از تزریق واکسن آنفلوانزا شایع است، می‌توان به سردرد، تعریق، درد عضلات و مفاصل، تب، ضعف، لرز، خستگی، واکنش‌های موضعی مثل سرخی، ورم، درد و سختی محل تزریق اشاره کرد. این عوارض معمولاً ظرف یک تا دو روز بدون درمان برطرف می‌شود.

واکسن آنفلوانزا و کاهش سکته‌ قلبی

استفاده از واکسن ضدبیماری آنفلوانزا در کاهش میزان مرگ و میر ناشی از سکته‌های قلبی موثر است. پژوهشگران به تازگی با بررسی تعدادی از مبتلایان به سکته‌های قلبی و همچنین برخی از افرادی که برای درمان انسداد رگ‌های کرونری قلب تحت عمل جراحی تعویض این عروق قرار گرفته‌بودند، دریافتند تزریق واکسن آنفلوانزا در فصل زمستان، مرگ و میر این بیماران را به میزان ۷۲ درصد کاهش می‌دهد. بر پایه نتایج این بررسی، تنها یک نوبت تزریق واکسن آنفلوانزا، خطر مرگ و میر این بیماران را به میزان چشمگیری کاهش می‌دهد.